Nghĩa Vụ Quân Sự 2025: Cẩm Nang Toàn Diện - Ai Phải Đi, Ai Được Hoãn/Miễn?

Khi thời điểm tuyển quân năm 2025 đang đến gần, "nghĩa vụ quân sự" lại trở thành một trong những chủ đề được quan tâm hàng đầu, đặc biệt là với các bạn nam trong độ tuổi trưởng thành và gia đình của họ. Hiểu đúng và đủ các quy định của pháp luật không chỉ là trách nhiệm mà còn là quyền lợi của mỗi công dân.
Bài viết này, dưới góc độ chuyên môn của một tổ chức hành nghề luật, sẽ cung cấp một "cẩm nang" toàn diện, giúp bạn đọc giải đáp các thắc mắc cốt lõi: Bạn có thuộc đối tượng gọi nhập ngũ không? Trường hợp nào được tạm hoãn, trường hợp nào được miễn? Tất cả sẽ được phân tích dựa trên quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 và các văn bản hướng dẫn liên quan.
---

1. Đối tượng và tiêu chuẩn tham gia nghĩa vụ quân sự

Trước khi xem xét các trường hợp hoãn, miễn, điều quan trọng đầu tiên là xác định liệu bạn có thuộc đối tượng và đáp ứng các tiêu chuẩn để được gọi nhập ngũ hay không.

a. Về độ tuổi gọi nhập ngũ

Theo Điều 30 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, độ tuổi gọi nhập ngũ được quy định như sau: * Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ. * Độ tuổi gọi nhập ngũ kéo dài từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi. * Trường hợp đặc biệt: Công dân nam đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ vì lý do đang học chương trình đào tạo trình độ đại học, cao đẳng thì độ tuổi gọi nhập ngũ kéo dài đến hết 27 tuổi.
Như vậy, nếu đến năm 2025 bạn nằm trong khung tuổi này và không thuộc diện được tạm hoãn/miễn, bạn sẽ thuộc diện sẵn sàng nhập ngũ.

b. Về các tiêu chuẩn khác

Ngoài độ tuổi, công dân cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau đây theo Điều 31 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015: 1. Lý lịch rõ ràng: Có nhân thân tốt, không có tiền án, tiền sự hoặc không đang trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 2. Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước: Đây là tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức. 3. Trình độ văn hóa: Tốt nghiệp từ lớp 8 trở lên. Tại các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, không đủ chỉ tiêu tuyển quân thì có thể tuyển chọn công dân có trình độ từ lớp 7. 4. Sức khỏe: Phải đạt đủ tiêu chuẩn sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe. Tiêu chuẩn này được quy định chi tiết tại Thông tư 148/2018/TT-BQP, phân loại sức khỏe từ loại 1 đến loại 6. Thông thường, công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 sẽ đủ điều kiện nhập ngũ.

2. Các trường hợp được TẠM HOÃN gọi nhập ngũ

Tạm hoãn nghĩa là bạn vẫn nằm trong diện thực hiện nghĩa vụ quân sự nhưng được hoãn lại một thời gian theo quy định của pháp luật. Hết thời gian tạm hoãn, nếu vẫn còn trong độ tuổi và đủ điều kiện, bạn sẽ tiếp tục được gọi nhập ngũ.
Căn cứ Khoản 1, Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, các trường hợp sau đây sẽ được tạm hoãn:
* Về sức khỏe: Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe. * Về hoàn cảnh gia đình: * Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động. * Là lao động duy nhất trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra (cần có xác nhận của UBND cấp xã). * Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%. * Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. * Về trình độ học vấn: * Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông (cấp 3). * Đang được đào tạo trình độ đại học, cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ. * Về công tác: * Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

3. Các trường hợp được MIỄN gọi nhập ngũ

Miễn nghĩa vụ quân sự có nghĩa là bạn không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự trong thời bình. Đây là sự khác biệt cơ bản so với tạm hoãn.
Căn cứ Khoản 2, Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, các trường hợp sau được miễn gọi nhập ngũ:
* Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một. * Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ. * Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên. * Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân. * Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong đã phục vụ tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn từ 24 tháng trở lên.

4. Một số lưu ý quan trọng

* Chuẩn bị giấy tờ: Nếu bạn thuộc diện tạm hoãn hoặc miễn, bạn có trách nhiệm chuẩn bị đầy đủ giấy tờ pháp lý để chứng minh (ví dụ: giấy xác nhận sinh viên, giấy tờ chứng minh hoàn cảnh gia đình có xác nhận của địa phương, giấy chứng nhận thương binh/liệt sĩ của thân nhân...). * Chấp hành lệnh gọi khám sức khỏe: Ngay cả khi bạn cho rằng mình thuộc diện tạm hoãn/miễn, bạn vẫn phải chấp hành Lệnh gọi khám sức khỏe của Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện khi có yêu cầu. Việc xác nhận chính thức bạn có được hoãn/miễn hay không sẽ do Hội đồng Nghĩa vụ quân sự quyết định. * Trách nhiệm pháp lý: Hành vi trốn tránh, không chấp hành Lệnh gọi nhập ngũ có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.
---

Kết luận

Nghĩa vụ quân sự là một nghĩa vụ thiêng liêng và cao quý của mỗi công dân Việt Nam. Việc nắm rõ các quy định của pháp luật không chỉ giúp công dân thực hiện đúng trách nhiệm của mình mà còn bảo vệ được quyền lợi hợp pháp khi thuộc các trường hợp được tạm hoãn hoặc miễn trừ.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích và rõ ràng, giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan về các quy định liên quan đến Nghĩa vụ quân sự 2025.
Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, cung cấp thông tin pháp lý chung và không phải là tư vấn pháp lý cho một trường hợp cụ thể. Để được tư vấn chi tiết và chính xác cho tình huống của mình, Quý độc giả vui lòng liên hệ với các luật sư hoặc chuyên gia pháp lý có chuyên môn.